مختصری از تاریخچه صنعت نساجی ایران

مختصری از تاریخچه صنعت نساجی ایران

صنعت نساجی در ایران یکی از قدیمی‌ترین و ریشه‌دارترین صنایع دستی و صنعتی کشور است که قدمتی چند هزار ساله دارد. در ادامه مروری بر تاریخچه و قدمت این صنعت در ایران ارائه می‌دهیم:

 

دوران باستان

 

تمدن‌های کهن (پیش از میلاد)

یافته‌های باستان‌شناسی در تپه سیلک کاشان، شوش، حسنلو و جیرفت نشان می‌دهد که **صنعت بافندگی** در ایران حداقل به **۵۰۰۰ سال پیش** برمی‌گردد.

پارچه‌هایی از جنس پشم و کتان در این مناطق یافت شده‌اند که با ابزارهای ساده بافته شده‌اند.

 

دوران مادها و هخامنشیان (۵۵۰–۳۳۰ قبل از میلاد)

 

ایرانیان در این دوره‌ها به مهارت بالایی در بافندگی دست یافتند. لباس‌های درباری، پارچه‌های زربفت و رنگ‌رزی‌های پیچیده در میان اشراف رایج بود.

در کتیبه‌های تخت جمشید اشاره‌هایی به کارگاه‌های نساجی و پرداخت حقوق به زنان بافنده آمده است

 

 

دوران اسلامی

 

دوران ساسانیان تا صفویه

در دوره ساسانیان (۲۲۴–۶۵۱ میلادی)، ایران یکی از صادرکنندگان اصلی پارچه‌های ابریشمی، زربفت و نقش‌دار به روم و چین بود.

پس از ورود اسلام، این صنعت در شهرهایی مانند **اصفهان، یزد، کاشان، رشت و تبریز** توسعه یافت.

در دوره صفوی (قرن ۱۶–۱۷)، نساجی به اوج خود رسید. کارگاه‌های سلطنتی در اصفهان و کاشان پارچه‌هایی فاخر تولید می‌کردند.

 

دوران معاصر (قاجار تا امروز)

 

قاجاریه (قرن ۱۹ میلادی)

با ورود ماشین‌های نساجی از اروپا، شکل سنتی نساجی ایران به‌تدریج دگرگون شد. اولین کارخانه نساجی مدرن در **تبریز و بعداً در اصفهان** راه‌اندازی شد.

 

دوران پهلوی

با سیاست‌های صنعتی‌سازی رضا شاه، صنایع نساجی مانند :کارخانه‌های چیت‌سازی، ریسباف، بافندگی‌های تهران، کاشان، یزد و مازندران، توسعه یافت.

صنعت نساجی در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ یکی از بزرگ‌ترین کارفرمایان صنعتی در کشور بود.

 

پس از انقلاب و دوران معاصر

با وجود رکودها و چالش‌های اقتصادی (تحریم‌ها، واردات بی‌رویه، فرسودگی تجهیزات)، هنوز هم نساجی یکی از مهم‌ترین صنایع ایران است.

شهرهایی مانند : یزد، کاشان، اصفهان، مشهد، تبریز، گرگان و رشت** قطب‌های اصلی تولید پارچه، فرش، نخ، حوله و پارچه‌های صنعتی هستند.

صنعت پارچه‌بافی در اصفهان یکی از برجسته‌ترین و اصیل‌ترین شاخه‌های نساجی سنتی در ایران است که از قرون گذشته تا به امروز، نقشی مهم

در فرهنگ، اقتصاد و هنر ایرانی ایفا کرده است. اصفهان در دوره‌های مختلف، به ویژه در دوران صفویه، به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تولید پارچه‌های فاخر

شناخته می‌شده است.

 

خرید عمده و به صرفه پارچه های بیمارستانی با قیمت های استثنایی از اصفهان طب*

راه های ارتباطی (esfahantajhiz.com –esfahanmed.com – info@esfahanmed.com)

کانال تلگرام:  https://t.me/tebtajhiz

تاریخچه پارچه‌بافی در اصفهان

دوران صفوی (قرن ۱۰–۱۲ هجری)

اصفهان در زمان شاه عباس صفوی پایتخت ایران شد و شاهد شکوفایی صنایع دستی از جمله پارچه‌بافی بود.

پارچه‌های زربفت، مخمل، ترمه، اطلس، دارایی و قلمکار در این دوران رواج فراوان داشتند.

استادکاران پارچه‌باف زیر نظر دولت صفوی کار می‌کردند و کارگاه‌های سلطنتی متعددی در شهر فعال بودند.

این پارچه‌ها نه تنها در ایران بلکه در عثمانی، هند و اروپا نیز مشتریان زیادی داشتند.

انواع پارچه‌های سنتی اصفهان

زَربفت

پارچه‌ای بسیار فاخر و سنگین که با نخ‌های طلا یا نقره بافته می‌شود.

بیشتر برای لباس‌های درباری و مراسم‌های خاص کاربرد داشت.

مخمل

بافتی نرم و پرزدار که گاه با نخ‌های زرین ترکیب می‌شد.

در ساخت پرده‌ها، لباس‌های فاخر و تزئینات داخلی استفاده می‌شد.

ترمه

هرچند مرکز اصلی ترمه، یزد بود، اما در اصفهان نیز بافته می‌شد.

طرح‌های بته‌جقه و رنگ‌های گرم و غنی در آن رایج بود.

پارچه قلمکار

یکی از نمادهای پارچه‌بافی سنتی اصفهان.

با استفاده از قالب‌های چوبی حکاکی‌شده، طرح‌هایی با رنگ‌های گیاهی روی پارچه چاپ می‌شود.

هنوز هم تولید آن در اصفهان (مخصوصاً در منطقه نقش‌جهان و خیابان عبدالرزاق) ادامه دارد.

پارچه دارایی (ایکات)

نوعی پارچه با نقش‌های هندسی و رنگ‌های تند.

بیشتر در لباس‌های محلی و سنتی کاربرد دارد.

وضعیت معاصر صنعت پارچه‌بافی در اصفهان

کارخانه‌های قدیمی مثل “ریسباف” و “بافکار” در دوران پهلوی اول و دوم در اصفهان ایجاد شدند. این کارخانه‌ها نقش مهمی در صنعتی‌سازی نساجی

در ایران ایفا کردند.

امروزه اصفهان همچنان در زمینه های زیر فعال است:

• تولید پارچه‌های سنتی قلمکار
• دوخت لباس‌های سنتی
• صادرات صنایع دستی نساجی

بسیاری از کارگاه‌های کوچک خانوادگی در اطراف میدان نقش جهان یا خیابان چهارباغ عباسی به تولید و فروش پارچه‌های دست‌ساز ادامه می‌دهند.

مکان‌های مرتبط با پارچه‌بافی در اصفهان

موزه هنرهای تزیینی اصفهان: آثار پارچه‌های قدیمی و ابزارهای نساجی را به نمایش می‌گذارد.

بازار قیصریه و میدان نقش جهان: مرکز فروش پارچه‌های سنتی مانند قلمکار، ترمه و زربفت.

خانه‌های هنری و کارگاه‌های زنده قلمکارسازی در محله‌های قدیمی.

چالش‌ها و فرصت‌ها

چالش‌ها:

ورود پارچه‌های بی‌کیفیت خارجی

کاهش حمایت دولتی از صنایع دستی

فرسودگی تجهیزات و کمبود نیروی جوان متخصص

فرصت‌ها:

بازار صادراتی خوب به کشورهای اروپایی و شرق آسیا

گردشگری فرهنگی و کارگاه‌های زنده آموزشی

بازاریابی آنلاین برای فروش جهانی پارچه‌های دست‌باف

 

صنعت تولید پارچه‌های بیمارستانی در اصفهان یکی از بخش‌های مهم و تخصصی صنعت نساجی کشور است که به دلیل کیفیت بالا، تنوع محصولات و

سابقه طولانی در تولید، جایگاه ویژه‌ای دارد.

 

خرید عمده و به صرفه پارچه های بیمارستانی با قیمت های استثنایی از اصفهان طب*

راه های ارتباطی (esfahantajhiz.com –esfahanmed.com – info@esfahanmed.com)

کانال تلگرام:  https://t.me/tebtajhiz

 

    انواع پارچه‌های بیمارستانی تولیدی در اصفهان

کارخانه‌ها و کارگاه‌های نساجی در اصفهان انواع مختلفی از پارچه‌های بیمارستانی را تولید می‌کنند که شامل موارد زیر است:

• پارچه تترون بیمارستانی: سبک، نرم و با قابلیت شست‌وشوی بالا، مناسب برای لباس‌های فرم پرسنل و بیماران.
• پارچه ترگال بیمارستانی: مقاوم، با دوام و ضدچروک، مناسب برای لباس‌های فرم و لباس‌های اتاق عمل.
• پارچه چاپی بیمارستانی: با طرح‌های متنوع و رنگ‌های شاد، مناسب برای لباس‌های کودکان و بخش‌های خاص بیمارستان.
• پارچه ملحفه‌ای بیمارستانی: مناسب برای ملحفه، روتختی و روبالشتی با قابلیت شست‌وشوی مکرر.
• پارچه یکبار مصرف بیمارستانی: برای استفاده در بخش‌های عفونی و اتاق‌های ایزوله، با قابلیت استفاده یک‌بار و ضدعفونی‌شده.(پارچه و لباس بیمارستانی اطلس پوش)

کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولید پارچه بیمارستانی در اصفهان

در اصفهان، کارخانه‌ها و کارگاه‌های مختلفی در زمینه تولید پارچه‌های بیمارستانی فعالیت می‌کنند. برخی از این واحدها عبارتند از: (پارچه پرشین)

شرکت اصفهان پارچه: یکی از برندهای معتبر در زمینه تولید و فروش پارچه‌های بیمارستانی با انواع مختلف.

نساجی کاماش: تولیدکننده انواع پارچه‌های بیمارستانی با کیفیت بالا و قیمت مناسب.

اطلس پوش: شرکتی با سابقه در طراحی و تولید لباس‌های بیمارستانی سفارشی و پارچه‌های مرتبط (پارچه و لباس بیمارستانی اطلس پوش)

نمایشگاه‌های تخصصی صنعت نساجی در اصفهان

اصفهان میزبان نمایشگاه‌های تخصصی در زمینه صنعت نساجی است که فرصتی برای معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های تولیدکنندگان این صنعت فراهم

می‌کند. برای مثال، نمایشگاه بین‌المللی صنعت نساجی اصفهان (SITEX 2023) با حضور شرکت‌های داخلی و خارجی برگزار شد و فرصتی برای تبادل

تجربیات و توسعه بازارهای صادراتی فراهم آورد. (Financial Tribune)

نکات مهم در انتخاب پارچه بیمارستانی

کیفیت و دوام: پارچه باید قابلیت شست‌وشوی مکرر را داشته باشد و در برابر مواد شوینده مقاوم باشد.

ضد حساسیت: پارچه باید از مواد غیر حساسیت‌زا ساخته شده باشد تا برای پوست بیماران و پرسنل مناسب باشد.

قیمت مناسب: با توجه به مصرف بالای پارچه در بیمارستان‌ها، قیمت مناسب و اقتصادی بودن پارچه اهمیت دارد.

 

خرید عمده و به صرفه پارچه های بیمارستانی با قیمت های استثنایی از اصفهان طب*

راه های ارتباطی (esfahantajhiz.com –esfahanmed.com – info@esfahanmed.com)

کانال تلگرام:  https://t.me/tebtajhiz